چارت سازمانی


تعریف

چارت سازمانی یک فرم دیاگرامی است که ساختار یک سازمان را توضیح میدهد . این چارت الگوی ارتباطات ، فرآیندهای عملیاتی ، مسیر گزارشات و مکانیزم ارتباطات بین جایگاهها را نشان میدهد .

این دیاگرام ها چگونگی ارتباط افراد و نحوه عملکرد سیستم ، نحوه کنترل افراد و مسئولیتها و ارتباط بخشهای جداگانه را نمایش می دهد. بسته به فرهنگ سازمان و نوع فعالیتها ، ساختار سازمان میتواند سنتی تا مدرن باشد .

در یک نمودار سازمانی معمولی ساختار بصورت سلسه مراتبی از بالا به پایین و بلعکس نمایش داده می شود . در سازمانهای مدرن این ارتباطات بصورت افقی است و از بروکراسی های غیر ضروری جلوگیری می کندکه به این نوع ساختار سازمانی، ساختار ماتریسی نیز گفته می شود . مزیت این ساختار اینست که درحالیکه عملکرد، تعهد و تخصص هر بخش را حفظ می کند ، انعطاف پذیری برای مواقع مورد لزوم ایجاد می کند .

برای تعیین ساختار سازمان ابتدا باید نکات ذیل را مشخص کرد:

نوع سازمان : تجاری – غیر انتفاعی – خدماتی – دولتی ….

ذینفعان : مدیران – کارمندان – سهامداران …

هدف از تعیین چارت سازمانی

  1. داشتن افراد مناسب در تصمیم گیری درست و به موقع
  2. تعیین اینکه چه کسی برای چه چیز پاسخگو باشد و اینکه چه کسی به چه کسی پاسخگو باشد
  3. تسهیل جریان اطلاعات در سازمان
  4. ایجاد یک محیط کاری که سریع و موثر تغییرات را بپذیرد .
  5. برای ادغام و هماهنگ کردن عملیات در سازمان

در زمان ساختار سازی به نکات ذیل باید توجه شود :

  1. چه بخشهایی داریم ( بر اساس ) : وظائف مشخص – محصولات – مناطق یا براساس پروژه ها
  2. بهترین ساختار برای کسب و کار از لحاظ تعداد سطوح اختیارات در سلسله مراتب مربوطه و تعداد مجموعه های مرتبط به مدیر که می بایستی آنرا کنترل کند
  3. آیا هر فرد مختص به یک وظیفه خاص است و یا میتوانند با هم همپوشانی داشته باشند
  4. افراد ، قسمتها و بخشها چگونه ارزیابی و کنترل میشوند
  5. کارمندان باید تحت نطارت دقیق باشند و یا نیازی بر اجرای وظائف کلی نیست
  6. فعالیتها چگونه و توسط چه کسی باید هماهنگ شوند
  7. تصمیم گیری باید متمرکز باشد یا غیر متمرکز
  8. اندازه هر بخش چقدر باشد
  9. سطح و ماهیت سطح اختیار

با توجه به قصد سازمان ساختار چگونه باشد .

  • ساختار سازمانی کوچک – کنترل مالکیت
  • سازمان عملکردی – توابع غالب هستند
  • ساختار چند بخشی
  • ساختار شرکت هلدینگ
  • ساختار سازمانی ماتریس
  • ساختار سازمانی نوآورانه

 

صلاحیتهای سازمان چیست ؟

در هر شرکت در زنجیره ارزش دو نوع فعالیت اصلی و پشتیبانی وجود دارد که میبایستی در چارت دیده شود. ( منظور از صلاحیت همان جایگاه است و مربوط به ساختار سازمان می شود و سمت موقعیتی است که فرد در سازمان دارد)

فعالیتهای اصلی : تدارکات ورودی – عملیات – تدارکات خروجی – فروش و بازاریابی – خدمات اداری– مالی

پشتیبانی : زیرساختهای سازمان – منابع انسانی – تکنولوژی – تدارکات